Σύμφωνος με την απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών για τη συνέχιση χορήγησης του εμβολίου της AstraZeneca στην Ελλάδα δήλωσε ο καθηγητής κλινικής φαρμακολογίας του ΑΠΘ Δημήτρης Κούβελας μιλώντας στην εκπομπή «Πρώτη ματιά στην ενημέρωση» και το Νίκο Σγουρό.
Όπως είπε, “είμαι πολύ συντηρητικός στην προσέγγιση των φαρμάκων, θέλω αργές κινήσεις, αργά μπαίνουν αργά βγαίνουν, είναι τσαπατσούλικα όλα τα άλλα, εγώ ήμουν αντίθετος στην γρήγορη αδειοδότηση γιατί φοβόμουν παρενέργειες κτλ
Αλλά ενώ δεν είχαμε αρκετά δεδομένα από τις κλινικές μελέτες και για αυτό το λόγο ήμουνα λίγο επιφυλακτικός, δεν είμαι αρνητής των εμβολίων όπως με χαρακτήρισαν ήμουν επιφυλακτικός αφού δεν είχαν ολοκληρωθεί μελέτες που είναι σχεδιασμένες να τελειώσουν το ’23. Καλώς ή κακώς όμως κάποιοι πήραν την ευθύνη, βγήκαν στην αγορά και αυτή τη στιγμή έχουμε εκατομμύρια εμβολιασμούς. Έτσι λοιπόν έχουμε πραγματικά δεδομένα από τον πραγματικό κόσμο που είναι καλύτερα από τις κλινικές μελέτες γιατί απευθύνονται στον φυσιολογικό πληθυσμό στον επιλεκτικό πληθυσμό των κλινικών μελετών και η συχνότητα εμφάνισης ανεπιθύμητων είναι μικρή – που σημαίνει ότι αυτοί οι ασθενείς που κάνουν ίσως την θρομβοεμβολικά επεισόδια λόγω του εμβολίου, εν είχαν προσβληθεί από ΄κορωνοϊό θα ήταν σίγουρα πεθαμένοι. Επομένως, με τα δεδομένα που εγώ έχω στη διάθεση μου, εγώ δεν θα διέκοπτα τη χορήγηση του εμβολίου και θα συμφωνούσα με την επιτροπή εμβολιασμών, αυτή είναι η βασική αρχή. Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση δει ότι πράγματι υπάρχουν λόγοι απόσυρσης, ο EMA είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει τα πρακτικά του άρα θα ξέρουμε τι έγινε και πώς. Θεωρώ ότι είναι άδικη η μεταχείριση του συγκεκριμένου εμβολίου τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή γιατί όλα τα εμβόλια έχουν περίπου την ίδια συχνότητα εμφάνισης παρενεργειών και την ίδια βαρύτητα εμφάνισης των παρενεργειών. Για αυτήν την ανεπιθύμητη ενέργεια, ευθύνεται ακριβώς η πρωτεΐνη της ακίδας του ιού που είναι κοινή για όλα τα εμβόλια. Άρα όλα έχουν δυνητικά την δυνατότητα να κάνουν αυτή την θρομβοεμβολή, αυτό το λέμε εκτίμηση κινδύνου και επειδή μπορούμε να προβλέψουμε τον κίνδυνο μπορούμε και να τον διαχειριστούμε”.
Για τις αποφάσεις πολλών χωρών στην Ε.Ε. να αναστείλουν προσωρινά τη χορήγηση του εμβολίου αυτού, ο κ. Κούβελας είπε ότι “δεν μπορώ να ερμηνεύσω πολιτικές αποφάσεις, μία πολιτική απόφαση δεν παίρνεται με καθαρά επιστημονικά κριτήρια, αν γινόταν αυτό ο κόσμος θα ήταν πολύ πολύ διαφορετικός και δεν θα ήμασταν στο χάλι που έχουμε. Το εμβόλιο της AZ κοστίζει 3 ευρώ, όλα τα άλλα τα αμερικανικά κάνουν 20 – 30 φορές παραπάνω. Μην ξεχνάμε ότι εμπλέκεται και η Βρετανία που είναι τώρα στο Brexit και γενικώς έχει μία κακή οικονομική κατάσταση αυτή τη στιγμή, δεν ξέρουμε και τις εξωτερικές σχέσεις με τη Γερμανία με τη Γαλλία, πάντα ήταν ιστορικοί εχθροί”.
Τόνισε ακόμη πως “το πιθανότερο είναι ότι δεν θα χρειαστεί δεύτερη δόση για αυτά τα εμβόλια αφού όλα έχουν την τάση μέσα στο χρόνο να αυξάνουν τα αντισώματα, τη δεύτερη δόση την κάνουμε για το λεγόμενο boosting. Πολύ πιθανό πάντως κάποιος που έχει κάνει α΄ δόση με το AstraZeneca να μπορεί να κάνει τη β΄ και με άλλο εμβόλιο. Αυτό που δεν ξέρουμε για αυτά τα εμβόλια είναι το βάθος χρόνου που μας καλύπτουν και η ανοσία γιατί επαναλαμβάνω δεν έχουν ολοκληρωθεί οι κλινικές μελέτες άρα δεν ξέρουμε πόσο καιρό κρατάει και δεν μπορούμε, δεν έχουμε τρόπο να μετρήσουμε εργαστηριακά την κυτταρική ανοσία. Μπορεί να χρειαστεί και δεύτερη δόση στον χρόνο, μπορεί να χρειαστεί δεύτερη δόση στο εξάμηνο, προφανέστατα τότε θα κάνουμε ένα άλλο εμβόλιο όπως γίνεται με τη γρίπη”.
Τόνισε πως “αυτή τη στιγμή ο καλύτερος τρόπος είναι να συνεχίσουμε κανονικά τον εμβολιασμό γιατί δεν έχει συμβεί τίποτα τραγικό, στην Ελλάδα το έχουν κάνει αρκετές χιλιάδες άνθρωποι και δεν είχαν ούτε μία αναφερόμενη σημαντική ανεπιθύμητη”.
Για τους 895.000 εμβολιασμούς με την α΄ δόση μέχρι και χθες στη χώρα μας, είπε πως “είναι χαμηλός αριθμός γιατί δεν υπάρχει παραγωγή. Η δήλωση μου πάντα που πολλοί με κατηγορούν ότι έπεσα έξω ήταν ότι δεν πρόκειται να γίνουν οι εμβολιασμοί μέσα στο ’21,αυτό είναι αλήθεια, δεν πρόκειται να γίνουν μέσα στο ’21 αφού δεν φτάνουν τα εμβόλια. επομένως θα πάμε αργά”.
Για τα φάρμακα για τον κορωνοϊό, ανέφερε πως “υπάρχουν και είναι εξαιρετικά αυτή τη στιγμή δεν τα εισάγουμε στη χώρα μας και ενώ συμφωνώ με την πολιτική και κυβερνητική πολιτική όσον αφορά το εμβόλιο διαφωνώ κάθετα στην χρήση των φαρμάκων, θα έπρεπε να τα έχουμε ήδη προμηθευτεί, έχουν πάρει άδεια στον FDA 9 Νοεμβρίου και έχει παρέλθει ένα τετράμηνο και αυτό σημαίνει θάνατο, έπρεπε να τα έχουμε πάρει με κάτι διαδικασίες κατ’ εξαίρεση που προβλέπεται νομοθετικά αυτό. Τα έχει ήδη πάρει η Ουγγαρία, ο Καναδάς, η Γερμανία πήρε 200.000 δόσεις, η Κύπρος πήρε, Ιταλία και Γαλλία τα πήραν και έχουν μπει ήδη στις θεραπείες κατ’ οίκον, εμείς στην Ελλάδα ακόμα δεν τα έχουμε πάρει με τη δικαιολογία ότι δεν έχουν αδειοδοτηθεί απο τον EMA, εδώ και 15 μέρες υπάρχει άδεια και από τον ΕΜΑ”.
Αναφέρθηκε επίσης στην έγκριση του ρωσικού εμβολίου για εισαγωγή στην Ε.Ε. ενώ επανέλαβε πως “είμαι κάθετα αντίθετος με τα λοκντάουν, Εάν έβγαινε π.χ. η κυβέρνηση και έλεγε ‘κλείνω τα πάντα προκειμένου να προλάβω να φτιάξω ένα σύστημα με οικογενειακούς γιατρούς’ θα το δεχόμουνα ευχάριστα, όταν λέει ‘θα το κλείσω απλώς και θα κοιτάμε ο ένας τον άλλον’ δεν είναι πολύ σοβαρό πράγμα. Αυτή τη στιγμή έχουμε δημιουργήσει τέτοιο τραυματισμό στη χώρα, που δεν ξέρουμε εάν θα ανακάμψει. Δημιουργούμε τραύματα βαθιά στην κοινωνία που θα έπρεπε κάποιοι που είναι πολιτικοί και παίρνουν αποφάσεις για όλους να τα έχουν σκεφτεί, να τα έχουν μετρήσει και να έχουν σκεφτεί και την διαχείριση του κινδύνου”.
Όπως είπε, “είμαι πολύ συντηρητικός στην προσέγγιση των φαρμάκων, θέλω αργές κινήσεις, αργά μπαίνουν αργά βγαίνουν, είναι τσαπατσούλικα όλα τα άλλα, εγώ ήμουν αντίθετος στην γρήγορη αδειοδότηση γιατί φοβόμουν παρενέργειες κτλ
Αλλά ενώ δεν είχαμε αρκετά δεδομένα από τις κλινικές μελέτες και για αυτό το λόγο ήμουνα λίγο επιφυλακτικός, δεν είμαι αρνητής των εμβολίων όπως με χαρακτήρισαν ήμουν επιφυλακτικός αφού δεν είχαν ολοκληρωθεί μελέτες που είναι σχεδιασμένες να τελειώσουν το ’23. Καλώς ή κακώς όμως κάποιοι πήραν την ευθύνη, βγήκαν στην αγορά και αυτή τη στιγμή έχουμε εκατομμύρια εμβολιασμούς. Έτσι λοιπόν έχουμε πραγματικά δεδομένα από τον πραγματικό κόσμο που είναι καλύτερα από τις κλινικές μελέτες γιατί απευθύνονται στον φυσιολογικό πληθυσμό στον επιλεκτικό πληθυσμό των κλινικών μελετών και η συχνότητα εμφάνισης ανεπιθύμητων είναι μικρή – που σημαίνει ότι αυτοί οι ασθενείς που κάνουν ίσως την θρομβοεμβολικά επεισόδια λόγω του εμβολίου, εν είχαν προσβληθεί από ΄κορωνοϊό θα ήταν σίγουρα πεθαμένοι. Επομένως, με τα δεδομένα που εγώ έχω στη διάθεση μου, εγώ δεν θα διέκοπτα τη χορήγηση του εμβολίου και θα συμφωνούσα με την επιτροπή εμβολιασμών, αυτή είναι η βασική αρχή. Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση δει ότι πράγματι υπάρχουν λόγοι απόσυρσης, ο EMA είναι υποχρεωμένος να δημοσιεύει τα πρακτικά του άρα θα ξέρουμε τι έγινε και πώς. Θεωρώ ότι είναι άδικη η μεταχείριση του συγκεκριμένου εμβολίου τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή γιατί όλα τα εμβόλια έχουν περίπου την ίδια συχνότητα εμφάνισης παρενεργειών και την ίδια βαρύτητα εμφάνισης των παρενεργειών. Για αυτήν την ανεπιθύμητη ενέργεια, ευθύνεται ακριβώς η πρωτεΐνη της ακίδας του ιού που είναι κοινή για όλα τα εμβόλια. Άρα όλα έχουν δυνητικά την δυνατότητα να κάνουν αυτή την θρομβοεμβολή, αυτό το λέμε εκτίμηση κινδύνου και επειδή μπορούμε να προβλέψουμε τον κίνδυνο μπορούμε και να τον διαχειριστούμε”.
Για τις αποφάσεις πολλών χωρών στην Ε.Ε. να αναστείλουν προσωρινά τη χορήγηση του εμβολίου αυτού, ο κ. Κούβελας είπε ότι “δεν μπορώ να ερμηνεύσω πολιτικές αποφάσεις, μία πολιτική απόφαση δεν παίρνεται με καθαρά επιστημονικά κριτήρια, αν γινόταν αυτό ο κόσμος θα ήταν πολύ πολύ διαφορετικός και δεν θα ήμασταν στο χάλι που έχουμε. Το εμβόλιο της AZ κοστίζει 3 ευρώ, όλα τα άλλα τα αμερικανικά κάνουν 20 – 30 φορές παραπάνω. Μην ξεχνάμε ότι εμπλέκεται και η Βρετανία που είναι τώρα στο Brexit και γενικώς έχει μία κακή οικονομική κατάσταση αυτή τη στιγμή, δεν ξέρουμε και τις εξωτερικές σχέσεις με τη Γερμανία με τη Γαλλία, πάντα ήταν ιστορικοί εχθροί”.
Τόνισε ακόμη πως “το πιθανότερο είναι ότι δεν θα χρειαστεί δεύτερη δόση για αυτά τα εμβόλια αφού όλα έχουν την τάση μέσα στο χρόνο να αυξάνουν τα αντισώματα, τη δεύτερη δόση την κάνουμε για το λεγόμενο boosting. Πολύ πιθανό πάντως κάποιος που έχει κάνει α΄ δόση με το AstraZeneca να μπορεί να κάνει τη β΄ και με άλλο εμβόλιο. Αυτό που δεν ξέρουμε για αυτά τα εμβόλια είναι το βάθος χρόνου που μας καλύπτουν και η ανοσία γιατί επαναλαμβάνω δεν έχουν ολοκληρωθεί οι κλινικές μελέτες άρα δεν ξέρουμε πόσο καιρό κρατάει και δεν μπορούμε, δεν έχουμε τρόπο να μετρήσουμε εργαστηριακά την κυτταρική ανοσία. Μπορεί να χρειαστεί και δεύτερη δόση στον χρόνο, μπορεί να χρειαστεί δεύτερη δόση στο εξάμηνο, προφανέστατα τότε θα κάνουμε ένα άλλο εμβόλιο όπως γίνεται με τη γρίπη”.
Τόνισε πως “αυτή τη στιγμή ο καλύτερος τρόπος είναι να συνεχίσουμε κανονικά τον εμβολιασμό γιατί δεν έχει συμβεί τίποτα τραγικό, στην Ελλάδα το έχουν κάνει αρκετές χιλιάδες άνθρωποι και δεν είχαν ούτε μία αναφερόμενη σημαντική ανεπιθύμητη”.
Για τους 895.000 εμβολιασμούς με την α΄ δόση μέχρι και χθες στη χώρα μας, είπε πως “είναι χαμηλός αριθμός γιατί δεν υπάρχει παραγωγή. Η δήλωση μου πάντα που πολλοί με κατηγορούν ότι έπεσα έξω ήταν ότι δεν πρόκειται να γίνουν οι εμβολιασμοί μέσα στο ’21,αυτό είναι αλήθεια, δεν πρόκειται να γίνουν μέσα στο ’21 αφού δεν φτάνουν τα εμβόλια. επομένως θα πάμε αργά”.
Για τα φάρμακα για τον κορωνοϊό, ανέφερε πως “υπάρχουν και είναι εξαιρετικά αυτή τη στιγμή δεν τα εισάγουμε στη χώρα μας και ενώ συμφωνώ με την πολιτική και κυβερνητική πολιτική όσον αφορά το εμβόλιο διαφωνώ κάθετα στην χρήση των φαρμάκων, θα έπρεπε να τα έχουμε ήδη προμηθευτεί, έχουν πάρει άδεια στον FDA 9 Νοεμβρίου και έχει παρέλθει ένα τετράμηνο και αυτό σημαίνει θάνατο, έπρεπε να τα έχουμε πάρει με κάτι διαδικασίες κατ’ εξαίρεση που προβλέπεται νομοθετικά αυτό. Τα έχει ήδη πάρει η Ουγγαρία, ο Καναδάς, η Γερμανία πήρε 200.000 δόσεις, η Κύπρος πήρε, Ιταλία και Γαλλία τα πήραν και έχουν μπει ήδη στις θεραπείες κατ’ οίκον, εμείς στην Ελλάδα ακόμα δεν τα έχουμε πάρει με τη δικαιολογία ότι δεν έχουν αδειοδοτηθεί απο τον EMA, εδώ και 15 μέρες υπάρχει άδεια και από τον ΕΜΑ”.
Αναφέρθηκε επίσης στην έγκριση του ρωσικού εμβολίου για εισαγωγή στην Ε.Ε. ενώ επανέλαβε πως “είμαι κάθετα αντίθετος με τα λοκντάουν, Εάν έβγαινε π.χ. η κυβέρνηση και έλεγε ‘κλείνω τα πάντα προκειμένου να προλάβω να φτιάξω ένα σύστημα με οικογενειακούς γιατρούς’ θα το δεχόμουνα ευχάριστα, όταν λέει ‘θα το κλείσω απλώς και θα κοιτάμε ο ένας τον άλλον’ δεν είναι πολύ σοβαρό πράγμα. Αυτή τη στιγμή έχουμε δημιουργήσει τέτοιο τραυματισμό στη χώρα, που δεν ξέρουμε εάν θα ανακάμψει. Δημιουργούμε τραύματα βαθιά στην κοινωνία που θα έπρεπε κάποιοι που είναι πολιτικοί και παίρνουν αποφάσεις για όλους να τα έχουν σκεφτεί, να τα έχουν μετρήσει και να έχουν σκεφτεί και την διαχείριση του κινδύνου”.