Πριν από 60 χρόνια, το Λάγος της Νιγηρίας ήταν μια μικρή πόλη δυτικού τύπου, με χαμηλά σπίτια και περιορισμένα αυτοκίνητα που κυκλοφορούσαν σε χωματόδρομους. Σήμερα, η ίδια πόλη συγκαταλέγεται στις 10 μεγαλύτερες του κόσμου, με έκταση 1000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Οι κάτοικοι του Λάγος όμως ζουν ακόμη χωρίς κεντρικό δίκτυο ύδρευσης και σε συνθήκες ακραίας περιβαλλοντικής μόλυνσης.
Το παράδειγμα του Λάγος είναι χαρακτηριστικό του πως ορισμένες χώρες ανά τον κόσμο γνώρισαν τις τελευταίες δεκαετίες μια βίαιη αστικοποίηση, με τον πληθυσμό τους όχι απλά να συγκεντρώνεται σε συγκεκριμένες πόλεις χωρίς τις κατάλληλες υποδομές, αλλά να πολλαπλασιάζεται με ταχύτατους ρυθμούς.
Τι μας λέει το ρεύμα αυτό της αστικοποίησης και πως πρέπει να αντιμετωπίζεται σε έναν κόσμο όπου η κλιματική αλλαγή αποτελεί πλέον ωρολογιακή βόμβα, έτοιμη για τεράστιες καταστροφές; Ας δούμε τα μέχρι τώρα δεδομένα…
Νέες έρευνες υποδεικνύουν ότι οι μεταβολές που έχει υποστεί το Λάγος κατά τα τελευταία 60 χρόνια μπορεί να μην είναι τίποτα μπροστά σε αυτό που θα μπορούσε να συμβεί στα επόμενα 60. Εάν ο πληθυσμός της Νιγηρίας συνεχίσει να αναπτύσσεται και να μετακινείται προς τις πόλεις με τον ίδιο ρυθμό όπως αυτή τη στιγμή, το Λάγος πρόκειται να γίνει η μεγαλύτερη μητρόπολη στον κόσμο και να φιλοξενεί 85 ή 100 εκατομμύρια πολίτες. Μέχρι το 2100, μάλιστα, αναμένεται να φιλοξενήσει περισσότερους ανθρώπους σε σχέση με την Καλιφόρνια ή τη Βρετανία σήμερα, ενώ θα έχει επεκταθεί κατά εκατοντάδες μίλια, με τεράστιες περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Εκατοντάδες ακόμη πολύ μικρότερες πόλεις της Ασίας και της Αφρικής θα μπορούσαν επίσης να επεκταθούν με τον ίδιο τρόπο, όπως αναφέρουν στο Guardian οι Καναδοί δημογράφοι, Daniel Hoornweg και Kevin Pope, του Ινστιτούτου Τεχνολογίας του Οντάριο. Οι επιστήμονες προβλέπουν ότι η Niamey, η πρωτεύουσα του Νίγηρα θα μπορούσε να εξελιχθεί ως η όγδοη μεγαλύτερη πόλη στον κόσμο, με 46 εκατομμύρια ανθρώπους μέχρι το 2100. Αντίστοιχα, το Sleepy Blantyre στο νότιο Μαλάουι θα μπορούσε να φτάσει σε μέγεθος τη Νέας Υόρκη σήμερα. Η Κινσάσα της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό εκτιμάται πως από τα 12 εκατ. πληθυσμό που έχει σήμερα, θα φτάσει τα 83 εκατ.
Σύμφωνα με το ακραίο αυτό σενάριο – όπου οι χώρες δεν είναι σε θέση να ελέγξουν τα ποσοστά γονιμότητας και η αστικοποίηση συνεχίζει να αυξάνεται – μέσα σε 35 χρόνια, περισσότερες από 100 πόλεις θα έχουν πληθυσμούς μεγαλύτερους από τα 5,5 εκατομμύρια. Μέχρι το 2100, τα παγκόσμια κέντρα πληθυσμού θα έχουν μετατοπιστεί προς την Ασία και την Αφρική, με μόνο 14 από τις 101 μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου να βρίσκονται στην Ευρώπη και την Αμερική.
Αυτό που θα συμβεί σε αυτές τις πόλεις τα επόμενα 30 χρόνια θα καθορίσει την παγκόσμια πορεία του περιβάλλοντος και την ποιότητα ζωής των 11 δισεκατομμυρίων ανθρώπων που προβλέπεται να ζουν τότε. Είναι αδύνατο να γνωρίζουμε πώς ακριβώς θα εξελιχθούν οι πόλεις, όμως σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητας είναι νέοι, γόνιμοι και ολοένα και πιο «αστικοί» πολίτες. Ο μέσος ηλικιακός όρος της Νιγηρίας είναι μόλις τα 18 έτη και σε όλες τις χώρες της Αφρικής τα 20. Το ποσοστό γονιμότητας των 500 εκατομμυρίων γυναικών στην ηπειρωτική Ευρώπη υποδεικνύει τη δυνατότητα 4,4 γεννήσεων για κάθε μια. Επιπλέον, ο μισός πληθυσμός της Ινδίας είναι κάτω των 25 ετών και η μέση ηλικία της Λατινικής Αμερικής είναι τα 29.
Οι τελευταίες προβλέψεις του ΟΗΕ είναι ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός θα αυξηθεί κατά 2,9 δισεκατομμύρια μέσα στα επόμενα 33 χρόνια και ενδεχομένως κατά 3 δισεκατομμύρια μέχρι το τέλος του αιώνα. Μέχρι τότε, η ανθρωπότητα αναμένεται να εξελιχθεί σε σχεδόν αποκλειστικά αστικό είδος, με το 80-90% των ανθρώπων να ζουν στις πόλεις.
Το αν οι πόλεις αυτές εξελιχθούν σε μεγάλου μεγέθους, χαοτικές φτωχογειτονιές – με μολυσμένη ατμόσφαιρα, ανεξέλεγκτες εκπομπές αερίων και φτωχούς πληθυσμούς που στερούνται τροφίμων και νερού- ή θα γίνουν πραγματικά βιώσιμες, εξαρτάται από το πως θα αντιδράσουν στο κύμα της αστικοποίησης που βρίσκεται τώρα στα πρώτα του στάδια.
Διαβάστε επίσης: Μπορεί η Γη να θρέψει 10 δισεκατομμύρια ανθρώπους;
Πολλοί οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι η αύξηση του πληθυσμού είναι απαραίτητη για τη δημιουργία πλούτου και ότι η αστικοποίηση μειώνει σημαντικά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της ανθρωπότητας. Άλλοι επιστήμονες φοβούνται ότι οι πόλεις θα είναι αδύνατον να διοικούνται, ενώ θα είναι δύσκολη η προσαρμογή στις αυξανόμενες θερμοκρασίες και τα αυξημένα επίπεδα της θάλασσας, και θα είναι επιρρεπείς σε ρύπανση και έλλειψη νερού, παρέχοντας κακή ποιότητα υγείας.
Πολλές πόλεις επενδύουν ήδη σε οικολογικές μεταφορές και σε δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης, στην ανανεώσιμη ενέργεια, στο σχεδιασμό για την ευημερία των πολιτών και στη δημιουργία καλής ποιότητας στέγης για όλους. Άλλες όμως, αντιμετωπίζουν απ’ ό, τι φαίνεται τεράστια προβλήματα. Ακολουθούν μερικές επιλογές από τις προβλέψεις των Hoornweg και Pope αναφορικά με ορισμένες πόλεις που ακολουθούν πορεία βίαιης αστικοποίησης και πολλαπλασιασμού του πληθυσμού τους…
Μπάνγκαλορ, Ινδία
Πληθυσμός το 2015: περίπου 7 εκατομμύρια
Υπολογιζόμενος πληθυσμός το 2100: περίπου 21 εκατομμύρια
Η Ινδία αναμένεται να είναι η πολυπληθέστερη χώρα στον κόσμο, με περισσότερους από 1,5 δισεκατομμύριο ανθρώπους μέχρι το 2050. Ο αστικός πληθυσμός της χώρας έχει διπλασιαστεί σε μόλις 30 χρόνια, φτάνοντας τα 600 εκατομμύρια. Στην περίπτωση της χώρας αυτής, δεν είναι οι μεγάλες πόλεις όπως το Νέο Δελχί που επεκτείνονται, αλλά οι μικρότερες πόλεις, που αναπτύσσονται ταχύτατα.
Στην περίπτωση της Μπάνγκαλορ, η θερμοκρασία έχει αυξηθεί τις τρεις τελευταίες δεκαετίες κατά 2 με 2,5 βαθμούς Κελσίου, ενώ η βλάστηση έχει μειωθεί κατά 88% και οι πλημμύρες είναι συνηθισμένο φαινόμενο ακόμα και τις μέρες που η βροχόπτωση είναι σε κανονικά επίπεδα. Ταυτόχρονα, η μόλυνση της ατμόσφαιρας και των λιμνών βρίσκεται σε επικίνδυνα επίπεδα και υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με τη διαχείριση των αποβλήτων.
Κινσάσα, Δημοκρατία του Κονγκό
Πληθυσμός το 2015: περίπου 12 εκατομμύρια
Υπολογιζόμενος πληθυσμός το 2100: περίπου 83 εκατομμύρια
http://tvxs.gr/news/kosmos/einai-i-astikopoiisi-toy-21oy-aiona-ektos-elegxoy
Αυτό που θα συμβεί σε αυτές τις πόλεις τα επόμενα 30 χρόνια θα καθορίσει την παγκόσμια πορεία του περιβάλλοντος και την ποιότητα ζωής των 11 δισεκατομμυρίων ανθρώπων που προβλέπεται να ζουν τότε. Είναι αδύνατο να γνωρίζουμε πώς ακριβώς θα εξελιχθούν οι πόλεις, όμως σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητας είναι νέοι, γόνιμοι και ολοένα και πιο «αστικοί» πολίτες. Ο μέσος ηλικιακός όρος της Νιγηρίας είναι μόλις τα 18 έτη και σε όλες τις χώρες της Αφρικής τα 20. Το ποσοστό γονιμότητας των 500 εκατομμυρίων γυναικών στην ηπειρωτική Ευρώπη υποδεικνύει τη δυνατότητα 4,4 γεννήσεων για κάθε μια. Επιπλέον, ο μισός πληθυσμός της Ινδίας είναι κάτω των 25 ετών και η μέση ηλικία της Λατινικής Αμερικής είναι τα 29.
Οι τελευταίες προβλέψεις του ΟΗΕ είναι ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός θα αυξηθεί κατά 2,9 δισεκατομμύρια μέσα στα επόμενα 33 χρόνια και ενδεχομένως κατά 3 δισεκατομμύρια μέχρι το τέλος του αιώνα. Μέχρι τότε, η ανθρωπότητα αναμένεται να εξελιχθεί σε σχεδόν αποκλειστικά αστικό είδος, με το 80-90% των ανθρώπων να ζουν στις πόλεις.
Το αν οι πόλεις αυτές εξελιχθούν σε μεγάλου μεγέθους, χαοτικές φτωχογειτονιές – με μολυσμένη ατμόσφαιρα, ανεξέλεγκτες εκπομπές αερίων και φτωχούς πληθυσμούς που στερούνται τροφίμων και νερού- ή θα γίνουν πραγματικά βιώσιμες, εξαρτάται από το πως θα αντιδράσουν στο κύμα της αστικοποίησης που βρίσκεται τώρα στα πρώτα του στάδια.
Διαβάστε επίσης: Μπορεί η Γη να θρέψει 10 δισεκατομμύρια ανθρώπους;
Πολλοί οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι η αύξηση του πληθυσμού είναι απαραίτητη για τη δημιουργία πλούτου και ότι η αστικοποίηση μειώνει σημαντικά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της ανθρωπότητας. Άλλοι επιστήμονες φοβούνται ότι οι πόλεις θα είναι αδύνατον να διοικούνται, ενώ θα είναι δύσκολη η προσαρμογή στις αυξανόμενες θερμοκρασίες και τα αυξημένα επίπεδα της θάλασσας, και θα είναι επιρρεπείς σε ρύπανση και έλλειψη νερού, παρέχοντας κακή ποιότητα υγείας.
Πολλές πόλεις επενδύουν ήδη σε οικολογικές μεταφορές και σε δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης, στην ανανεώσιμη ενέργεια, στο σχεδιασμό για την ευημερία των πολιτών και στη δημιουργία καλής ποιότητας στέγης για όλους. Άλλες όμως, αντιμετωπίζουν απ’ ό, τι φαίνεται τεράστια προβλήματα. Ακολουθούν μερικές επιλογές από τις προβλέψεις των Hoornweg και Pope αναφορικά με ορισμένες πόλεις που ακολουθούν πορεία βίαιης αστικοποίησης και πολλαπλασιασμού του πληθυσμού τους…
Μπάνγκαλορ, Ινδία
Πληθυσμός το 2015: περίπου 7 εκατομμύρια
Υπολογιζόμενος πληθυσμός το 2100: περίπου 21 εκατομμύρια
Η Ινδία αναμένεται να είναι η πολυπληθέστερη χώρα στον κόσμο, με περισσότερους από 1,5 δισεκατομμύριο ανθρώπους μέχρι το 2050. Ο αστικός πληθυσμός της χώρας έχει διπλασιαστεί σε μόλις 30 χρόνια, φτάνοντας τα 600 εκατομμύρια. Στην περίπτωση της χώρας αυτής, δεν είναι οι μεγάλες πόλεις όπως το Νέο Δελχί που επεκτείνονται, αλλά οι μικρότερες πόλεις, που αναπτύσσονται ταχύτατα.
Στην περίπτωση της Μπάνγκαλορ, η θερμοκρασία έχει αυξηθεί τις τρεις τελευταίες δεκαετίες κατά 2 με 2,5 βαθμούς Κελσίου, ενώ η βλάστηση έχει μειωθεί κατά 88% και οι πλημμύρες είναι συνηθισμένο φαινόμενο ακόμα και τις μέρες που η βροχόπτωση είναι σε κανονικά επίπεδα. Ταυτόχρονα, η μόλυνση της ατμόσφαιρας και των λιμνών βρίσκεται σε επικίνδυνα επίπεδα και υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με τη διαχείριση των αποβλήτων.
Κινσάσα, Δημοκρατία του Κονγκό
Πληθυσμός το 2015: περίπου 12 εκατομμύρια
Υπολογιζόμενος πληθυσμός το 2100: περίπου 83 εκατομμύρια
http://tvxs.gr/news/kosmos/einai-i-astikopoiisi-toy-21oy-aiona-ektos-elegxoy
