Το βάρος μιας επετείου, που επαναλαμβάνεται κάθε μέρα

Είναι σαν να μου έβαλαν βάρος στα χέρια σήμερα και δεν βγάζει νόημα το πληκτρολόγιό μου. Μάλλον, στο κεφάλι είναι το βάρος, φυσικά. Σε αναγκάζει η μέρα να σκέφτεσαι όσα πέρασαν μέσα από τη δική σου ζωή αυτά τα 44 χρόνια, μέσα από τη ζωή του καθενός μας…

Ακόμα κι όταν λόγω ηλικίας ή σχολείων ή άλλων ασχολιών, δεν σε ανάγκαζε κανένας να ασχολείσαι με το Κυπριακό, ήταν αδύνατο να το βγάλεις από το μυαλό. Σαν να και μεγαλώναμε όλοι, ένας ολόκληρος λαός, με ένα βάρος ασήκωτο. Πότε ήταν στο μυαλό, πότε στην καρδιά, μα ήταν πάντα εκεί. Γυρνούσες από τη μια, ο Πενταδάκτυλος. Από την άλλη ο προσφυγικός συνοικισμός. Ξεχνούσες προς στιγμή, αλλά ερχόταν η γιαγιά να σου μιλά για τον Καραβά, την Κυθρέα, τη Μόρφου, την Κερύνεια. Πήγαινε, προς στιγμή, η προσοχή σου αλλού κι ερχόταν μια νέα εξέλιξη να σε επαναφέρει. Συνομιλίες, αδιέξοδα, δηλώσεις προκλητικές και προσβλητικές, απεσταλμένοι και μεσολαβητές, πολιτικοί της ανικανότητας, δημοσιογράφοι της ελαφρότητας, συμπολίτες της αδιαφορίας… Κι εσύ το μόνο που ζητούσες μέσα σου ήταν λίγο αέρα ελευθερίας και αξιοπρέπειας. Τη μια να γεμίζεις ελπίδες, την άλλη απογοητεύσεις. Χρόνια και χρόνια η επανάληψη. Μια ολόκληρη ζωή. Για έναν ολόκληρο λαό. Να πλησιάζει μισός αιώνας και να ακούς ακόμα τους ηγέτες σου να σε γεμίζουν παραμύθια, να σου μιλούν για την ιδανική ΔΔΟ, να σου βάζουν διλήμματα, να μην έχουν απαντήσεις, να οδηγούν συνεχώς σε αδιέξοδα κι όμως εσύ να συνεχίζεις να τους εμπιστεύεσαι. Και να αναπαράγεις τα παραμύθια τους στους καφενέδες και στις γειτονιές σαν απελπισμένος παρίας, που δεν έχεις πού αλλού να στρέψεις το βλέμμα. Να μην δικαιούσαι ούτε καν να γίνεις λίγο συναισθηματικός, έστω και την ημέρα της επετείου, γιατί τώρα ζούμε σε εποχές ρεαλισμού, δεν έχουν θέση οι συναισθηματισμοί. Μου έλεγε χτες ένας φίλος, καλοπροαίρετα σίγουρα, ότι του άρεσε το χθεσινό μου κείμενο για την επέτειο, αλλά θα έπρεπε να υπάρχει και «ο προγραμματικός πολιτικός λόγος, για το τι πρέπει να γίνει». Σεβαστό. Μόνο, που μου θύμισε πάλι τα χαΐρια μας. Τι να σου πω, φίλε μου; Προγραμματικούς λόγους ας κάνουν οι πολιτικοί, δεν θέλω να γίνω σαν αυτούς να λέω κι εγώ παραμύθια. Διότι, παραμύθια θα είναι αν δεν ξεκολλήσουν από τον δρόμο που ακολουθούν χρόνια ολόκληρα, χτυπούν σε τοίχο, πέφτουν, και ξανά στον ίδιο δρόμο. Πόσες φορές να τα λέμε; Καταντήσαμε γραφικοί. Να, τώρα, ετοιμαζόμαστε για την επανάληψη. Λες και δεν μάθαμε τίποτε απολύτως από τα προηγούμενα. Θέλουμε, λέμε, διεθνή διάσκεψη, αλλά μετά δεχόμαστε την πενταμερή και την βαφτίζουμε «διάσκεψη για την Κύπρο» για να υπάρχει εποικοδομητική ασάφεια. Τώρα να δεις που θα ξανακάνουμε το ίδιο λάθος. Θέλουμε, λέμε, να αξιοποιήσουμε τα «εμπλεκόμενα συμφέροντα», που λόγω αερίου έγιναν ακόμα πιο ισχυρά για την πλευρά μας, αλλά στο τέλος τα αφήνουμε στην άκρη και συνεχίζουμε την πεπατημένη οδό των δήθεν ενδοκοινοτικών συνομιλιών όπου παγιδευτήκαμε και οι οποίες ήταν η πιο επιτυχημένη συνταγή για να έχει οφέλη η Τουρκία, όχι η Κύπρος. Θέλουμε, λέμε, να αξιοποιήσουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση, που είμαστε πλήρες μέλος, αλλά μετά δεχόμαστε να συνεχίζεται η ευρωπαϊκή υποκρισία χωρίς ποτέ να απαιτούμε επιτακτικά και εκβιαστικά την εφαρμογή της τελωνειακής σύνδεσης με την Τουρκία. Θέλουμε εμπλοκή της ΕΕ στις διαπραγματεύσεις, αλλά μετά δεχόμαστε τον τουρκικό όρο ο εκπρόσωπος της ΕΕ να είναι μόνο παρατηρητής. Και το χειρότερο, κοροϊδεύουμε τους εαυτούς μας ότι θα πετύχουμε ομοσπονδιακή διευθέτηση όταν δεχόμαστε πρόνοιες συνομοσπονδίας και πλήρους αυτονομίας δυο κρατιδίων χωρίς ισχυρή κεντρική κυβέρνηση. Τι να σου πω, λοιπόν, φίλε μου; Χρόνια και χρόνια τα λέμε. Κι επιμένουν να μας ρωτούν: Καλά, εσύ που δεν θέλεις την ΔΔΟ ποιο πολίτευμα θέλεις; Και δεν διανοούνται ότι το μόνο πολίτευμα που θα έπρεπε να επιδιώκουμε είναι αυτό που δοκιμάστηκε και ωρίμασε και αποδείχτηκε το δικαιότερο σύστημα για να κυβερνούνται οι χώρες. Η δημοκρατία, ασφαλώς. Κι ας είναι ομοσπονδιακή δημοκρατία. Φτάνει να είναι δημοκρατία. Κι όχι το έκτρωμα που σου ετοιμάζουν. Αλλά, για να αγωνιστούμε, φίλε μου, πρέπει πρώτα να αποφασίσουμε τι θέλουμε να διεκδικήσουμε. Για τη ΔΔΟ και το προτεκτοράτο ας αγωνιστούν άλλοι, όχι εγώ.