Την έντονη ανησυχία του για τις επιπτώσεις του νέου Προεδρικού Διατάγματος 194/2025 εξέφρασε το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής, καταθέτοντας Ερώτηση προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Την Ερώτηση υπογράφουν οι Βουλευτές της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ, με στόχο την ανάδειξη των σοβαρών κοινωνικών, οικονομικών και δημογραφικών συνεπειών που επιφέρει το νέο αυστηρό πλαίσιο για τους οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων.
Το νέο Π.Δ., όπως τονίζεται στην Ερώτηση, επιβάλλει περιορισμούς και νέες προϋποθέσεις στην οριοθέτηση και αξιοποίηση των μικρών οικισμών, προκαλώντας ένα ευρύ κύμα αντιδράσεων στις τοπικές κοινωνίες. Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά:
«Με το νέο Προεδρικό Διάταγμα 194/2025, εισάγεται ένα αυστηρό και δυσμενές πλαίσιο […] που προκαλεί ήδη ευρύτατες αντιδράσεις στην ελληνική περιφέρεια και στις τοπικές κοινωνίες».
Οι Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ αναδεικνύουν ότι:
«Απαξιώνονται περιουσίες ζωής σε χιλιάδες οικογένειες, ειδικά σε περιοχές όπως η Χαλκιδική, η Πελοπόννησος, η Στερεά Ελλάδα, τα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου, η Ήπειρος, η Κρήτη, η Δυτική Ελλάδα αλλά και άλλες περιοχές»,
ενώ η εφαρμογή του νέου θεσμικού πλαισίου ενισχύει τις κοινωνικές ανισότητες και οδηγεί στην περαιτέρω εγκατάλειψη της υπαίθρου.
Με σκληρή γλώσσα, το ΠΑΣΟΚ στηλιτεύει και τον τρόπο με τον οποίο προωθήθηκε το εν λόγω διάταγμα:
«Δεν προηγήθηκε καμία δημόσια διαβούλευση, κανένας διάλογος με τις τοπικές κοινωνίες και τους αρμόδιους επιστημονικούς και επαγγελματικούς φορείς, καταστρατηγώντας κάθε έννοια κοινωνικής λογοδοσίας».
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις επιπτώσεις για τους μικροϊδιοκτήτες:
«Το πλήγμα στις μικροϊδιοκτησίες είναι γενικευμένο και πολυεπίπεδο: οικονομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό. […] Η συντριπτική πλειονότητα όσων επηρεάζονται από το νέο ΠΔ είναι μικροϊδιοκτήτες που ζημιώνονται, έναντι μιας πολύ μικρής μειοψηφίας που ενδεχομένως ευνοείται».
Το ΠΑΣΟΚ κάνει λόγο για «συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές που προτάσσουν την ενίσχυση των προνομίων των λίγων έναντι της αδιαφορίας για τα δικαιώματα των πολλών», ενώ επισημαίνει τον κίνδυνο μαζικής ερήμωσης της ελληνικής υπαίθρου και εγκατάλειψης της μικρής ατομικής ιδιοκτησίας – που αποτελεί διαχρονικά πυλώνα κοινωνικής σταθερότητας, τοπικής οικονομίας και πληθυσμιακής παραμονής.
Οι Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ ζητούν σαφείς απαντήσεις από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας στα εξής κρίσιμα ερωτήματα:
1. Αν έχει γίνει εκτίμηση των επιπτώσεων στους οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων και ποια είναι η γεωγραφική κατανομή τους ανά Περιφερειακή Ενότητα και Δήμο.
2. Αν υπάρχει μελέτη ή εκτίμηση για τον αριθμό των μικροϊδιοκτητών που πλήττονται από την εφαρμογή του νέου πλαισίου.
3. Για ποιο λόγο δεν έχουν περιληφθεί ειδικές διατάξεις προστασίας για οικισμούς προ του 1923 ή παραδοσιακούς οικισμούς με ιστορική σημασία.
4. Αν προτίθεται το Υπουργείο να προβεί σε αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου ώστε να εισαχθούν: Εναλλακτικές ταχείες διαδικασίες οριοθέτησης. Μεταβατικές διατάξεις προστασίας μικροϊδιοκτησιών. Ειδικοί όροι δόμησης για ιστορικούς οικισμούς.
5. Αν θα υπάρξει ενίσχυση των ΟΤΑ για την επιτάχυνση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ), ώστε να διορθωθούν τα άδικα οριζόντια μέτρα του ΠΔ.
6. Και τέλος, αν η Κυβέρνηση προτίθεται να λάβει άμεσα διορθωτικά μέτρα, ώστε να αποκαταστήσει τη δικαιοσύνη, τη λειτουργικότητα και την ισορροπία στις τοπικές κοινωνίες και την ελληνική ύπαιθρο.
Το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής καλεί την Κυβέρνηση να αποσύρει άμεσα τις άδικες και πρόχειρες ρυθμίσεις του Π.Δ. 194/2025 και να επανέλθει με ένα πλαίσιο δημοκρατικό, κοινωνικά δίκαιο, λειτουργικό και πραγματικά περιφερειακό – που να υπηρετεί όχι τους λίγους αλλά τη μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία της ελληνικής υπαίθρου.
