Δραστική ήταν η μείωση της χρήσης λεπτής πλαστικής σακούλας, ειδικά σε ό,τι αφορά τις αγορές από τα σούπερ μάρκετ, μετά την επιβολή του ειδικού τέλους από την 1η Ιανουαρίου 2018. Οι καταναλωτές στράφηκαν είτε στις βιοαποικοδομήσιμες πλαστικές σακούλες, είτε στις χοντρές πλαστικές σακούλες, είτε στις επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες. Κερδισμένες, εκτός από το περιβάλλον, είναι οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ, καθώς μείωσαν σημαντικά το κόστος προμήθειας λεπτών πλαστικών σακουλών που πρώτα διέθεταν δωρεάν, ενώ ταυτόχρονα αποκόμισαν κέρδος από την πώληση των λοιπών ειδών τσαντών και σακουλών, στις οποίες δεν επιβάλλεται περιβαλλοντικό τέλος. Υπολογίζεται ότι μια μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ εξοικονομεί σε ετήσια βάση περί τα 10-15 εκατ. ευρώ από τη μείωση της προμήθειας λεπτών πλαστικών σακουλών. Από την άλλη, η χρέωση για τις επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες φτάνει ακόμη και το ένα ευρώ ανά τεμάχιο.
Στους ευνοημένους από το μέτρο είναι και οι παραγωγοί σακουλών για απορρίμματα, καθώς τον ρόλο αυτό προ 2018 έπαιζαν οι δωρεάν σακούλες από το σούπερ μάρκετ. Η δραστική αλλαγή στην αγοραστική συμπεριφορά των καταναλωτών επηρεάζει και άλλες πτυχές της καθημερινότητας. Το 2019 υπολογίζεται ότι πωλήθηκαν 40% περισσότερες σακούλες απορριμμάτων σε σύγκριση με το 2017.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), από το 1,8 δισ. λεπτές πλαστικές σακούλες 15 – 50 μικρών (σ.σ.: τα μικρά είναι μονάδα μέτρησης) που χρησιμοποιούσαμε μόνο μέσω των αγορών μας από τα σούπερ μάρκετ το 2017, πλέον χρησιμοποιούνται (στοιχεία 2019) μόλις 24 εκατ. τεμάχια ετησίως, δηλαδή μόλις το 1,33%. Η μείωση στη χρήση τους φθάνει το 98,6%. Το παραπάνω μεταφράζεται σε χρήση πλέον μόλις 2 λεπτών πλαστικών σακουλών κατά κεφαλήν σε ετήσια βάση, από 167 σακούλες κατά κεφαλή.
Αντιθέτως, έχει αυξηθεί η χρήση των βιοαποικοδομήσιμων πλαστικών σακουλών και των επαναχρησιμοποιούμενων τσαντών, τις οποίες πληρώνει ο καταναλωτής, χωρίς η χρέωση αυτή να αποτελεί περιβαλλοντικό τέλος, αλλά έσοδο των λιανεμπορικών επιχειρήσεων. Ενώ το 2017 η διάθεση από τα σούπερ μάρκετ βιοαποικοδομήσιμων σακουλών ήταν λιγότερο από 10.000 τεμάχια, το 2019 διατέθηκαν από το οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων 36 εκατ. σακούλες αυτής της κατηγορίας. Επίσης, εκτιμάται ότι την τελευταία τριετία τα ελληνικά νοικοκυριά έχουν προμηθευτεί πάνω από 17,3 εκατ. επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες μεταφοράς και σε κάθε νοικοκυριό αναλογούν 4,3 επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες.
Πέραν των σούπερ μάρκετ –όπου εφαρμόζεται καθολικά το μέτρο της επιβολής τέλους στις λεπτές πλαστικές σακούλες, με αρκετές αλυσίδες να τις έχουν αποσύρει πλήρως–, το ΙΕΛΚΑ παρατηρεί διαφοροποίηση στα υπόλοιπα κανάλια του εμπορίου. Εκτεταμένη είναι η εφαρμογή του μέτρου στο λιανεμπόριο τροφίμων (κυρίως σε αρτοποιεία και κρεοπωλεία) και ειδικά στις οργανωμένες αλυσίδες. Οι περισσότερες επιχειρήσεις ειδών ένδυσης – υπόδησης έχουν αντικαταστήσει τις πλαστικές σακούλες με χάρτινες, ενώ στον κλάδο της εστίασης το μέτρο της επιβολής τέλους εφαρμόζεται σχεδόν αποκλειστικά από τις οργανωμένες αλυσίδες.
ΠΗΓΗ:kathimerini.gr
