Την ανάγκη να δοθεί ένα τέλος στον εγκλωβισμό και την αγωνία των συμβασιούχων της Αντιπεριφέρειας Λασιθίου και άλλων δημόσιων φορέων της Κρήτης έφερε στη Βουλή η Βουλευτής Λασιθίου του ΠΑΣΟΚ, κα Κατερίνα Σπυριδάκη, με Ερώτηση που κατέθεσε προς την Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, κα Νίκη Κεραμέως. Στην εν λόγω Κοινοβουλευτική πρωτοβουλία της κας Σπυριδάκη συνυπογράφει και ο Βουλευτής Βοιωτίας και Τομεάρχης Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, κ. Γεώργιος Μουλκιώτης.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης:
ΠΡΟΣ : την Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, κα. Νίκη Κεραμέως
ΘΕΜΑ: « Να μπει ένα τέλος στον εγκλωβισμό και την αγωνία των ωφελούμενων των Προγραμμάτων Κοινωφελούς Εργασίας »
Κυρία Υπουργέ,
Τα Προγράμματα Κοινωφελούς Χαρακτήρα του ΟΑΕΔ δημιουργήθηκαν με σκοπό την προώθηση της απασχόλησης των ανέργων, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, όπως οι μακροχρόνια άνεργοι και οι άνεργοι με χαμηλά προσόντα. Ο στόχος αυτών των προγραμμάτων ήταν διττός: αφενός, να προσφέρουν σε αυτούς τους ανθρώπους μια ευκαιρία να εργαστούν σε ένα «προστατευμένο περιβάλλον», ώστε να αποφύγουν την περιθωριοποίηση και να διατηρήσουν την ικανότητα απασχόλησής τους, και αφετέρου, να ενισχυθούν οι γνώσεις και δεξιότητές τους μέσω κατάρτισης, προκειμένου να διευκολυνθεί η ένταξή τους στην αγορά εργασίας και να έχουν μια πολλαπλασιαστική επίδραση στην οικονομία.
Ωστόσο, το καθεστώς στο οποίο διαβιούν σήμερα οι συμβασιούχοι δεν έχει καμία σχέση με τον αρχικό σκοπό αυτών των προγραμμάτων. Παρατηρείται μια καταχρηστική χρήση των Συμβάσεων Ορισμένου Χρόνου (ΣΟΧ), η οποία αντιβαίνει στη βούληση τόσο του Ενωσιακού όσο και του Εθνικού Νομοθέτη. Δεν νοείται ένας εργαζόμενος να παραμένει σε καθεστώς Συμβάσεων Ορισμένου Χρόνου για 4 ή 5 χρόνια, κάτι που όχι μόνο παραβιάζει την αρχή της ασφάλειας της εργασίας αλλά και δημιουργεί ένα καθεστώς διαρκούς εργασιακής επισφάλειας και εκμετάλλευσης.
Το εν λόγω πρόβλημα έχει πανελλαδικές διαστάσεις και εκατοντάδες συμβασιούχοι από όλους τους Νομούς της Κρήτης που είναι και διάδικοι στις εν λόγω δικαστικές υποθέσεις έκδοσης ασφαλιστικών μέτρων μας παρουσίασαν αναλυτικά το μαρτύριο το οποίο βιώνουν. Συγκεκριμένα για το Λασίθι μόνο, μέχρι και σήμερα, 61 εργαζόμενοι στην Αντιπεριφέρεια Λασιθίου συνεχίζουν να εργάζονται καθημερινά, ακολουθώντας το ωράριο του τακτικού προσωπικού, επί 40 ώρες εβδομαδιαίως με 630 ευρώ μισθό το μήνα και χωρίς να δικαιούνται άδειες και δώρα, καλύπτοντας πάγιες και διαρκείς ανάγκες της Περιφέρειας. Συγκεκριμένα, στελεχώνουν τους τομείς της Πληροφορικής, Κοινωνικών Λειτουργών και του Διοικητικού, καθιστώντας τη φύση της εργασίας τους κάθε άλλο παρά πρόσκαιρη. Ωστόσο, παρά το σταθερό χαρακτήρα του έργου του οποίου επιτελούν, παραμένουν εγκλωβισμένοι σε αλλεπάλληλες προσωρινές διαταγές των ασφαλιστικών μέτρων που έχουν καταθέσει και κάθε χρόνο έρχονται αντιμέτωποι με τον κίνδυνο της οριστικής λύσης των συμβάσεών τους.
Όπως γίνεται σαφές η εν λόγω σχέση εργασίας έχει δημιουργήσει ένα καθεστώς πλήρους επισφάλειας, αβεβαιότητας, με άμεσο αντίκτυπο στο εργασιακό και το βιοποριστικό μέλλον των ωφελούμενων. Από την άλλη, όμως, ο πάγιος και διαρκής χαρακτήρας των αναγκών που καλύπτουν, καθώς επίσης και το γεγονός ότι υπάρχουν συμβασιούχοι ορισμένου χρόνου που εργάζονται σχεδόν μία εξαετία τώρα, τους οδήγησε να οικοδομήσουν και να προγραμματίσουν τη ζωή τους, βασιζόμενοι στην ύπαρξη και τη συνέχιση της εργασίας τους. Μία ξαφνική, λοιπόν, απόλυσή τους θα τους φέρει προ εκπλήξεως και θα βρεθούν σε αδυναμία να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις και τις υποχρεώσεις τους – οικονομικές και οικογενειακές, ανατρέποντάς τους οριστικά το όποιο οικονομικό και βιοποριστικό πλάνο. Επιπρόσθετα, μία τέτοια απροσδόκητη εξέλιξη θα τους οδηγήσει σε ένα επαγγελματικό αδιέξοδο, δεδομένης και της αυξημένης ανεργίας που επικρατεί.
Ωστόσο, το καθεστώς αυτό των συνεχόμενων παρατάσεων των συμβάσεων, οι αναβολές και οι προσωρινές διαταγές των ασφαλιστικών μέτρων έχει δημιουργήσει μια κατάσταση διπλής ομηρίας, τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για την Περιφέρεια και τους υπόλοιπους φορείς του Δημοσίου που απασχολούν προσωπικό με αυτή τη μορφή σχέσης εργασίας. Οι συμβασιούχοι βρίσκονται σε διαρκή επισφάλεια και αβεβαιότητα για το εργασιακό και βιοποριστικό τους μέλλον, ενώ η Περιφέρεια και οι Δήμοι εξαρτώνται από την εργασία τους για την εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών τους. Είναι χαρακτηριστικό, άλλωστε, ότι το 2023, κατά τη διάρκεια της τρίμηνης απομάκρυνσης των συμβασιούχων, τόσο η Περιφέρεια Κρήτης όσο και ο Δήμος Ηρακλείου αντιμετώπισαν σοβαρά προβλήματα υποστελέχωσης, με τις υπηρεσίες τους να υπολειτουργούν. Έτσι, όπως και το Δημοτικό Συμβούλιο Ηρακλείου, το Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης έσπευσε με την υπ’ αριθμ. 236/2023 (Αρ. Πρωτ. 252170/01.08.2023 – ΑΔΑ: ΨΒΕΣ7ΛΚ-03Φ) Απόφαση να ζητήσει την επιστροφή των απασχολούμενων των προγραμμάτων για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών, προγραμμάτων Κοινωφελούς Εργασίας και προγραμμάτων για την αντιμετώπιση της νόσου Covid-19 στην Περιφέρεια Κρήτης, συναινώντας έτσι στη χορήγηση προσωρινής διαταγής ενόψει της εκδίκασης των ασφαλιστικών μέτρων που κατατέθηκαν από τους απασχολούμενους.
Επιπρόσθετα, προσφάτως στις 27 Αυγούστου 2024 με την υπ’ αριθμ. 137/2024 (Αρ. Πρωτ. 297296 – ΑΔΑ: Ψ5ΧΒ7ΛΚ-ΗΦΖ) Απόφασή του το Περιφερειακό Συμβούλιο της Κρήτης αποφάσισε ομόφωνα «στην χορήγηση αναβολής με διατήρηση των προσωρινών διαταγών που έχουν ήδη χορηγηθεί επί των αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων» που κατέθεσαν οι απασχολούμενοι ώστε να παραμείνουν στις θέσεις εργασίας τους και οι 144 συμβασιούχοι της Περιφέρειας Κρήτης, καθώς και οι 19 της Περιφερειακής Ενότητας Λασιθίου. Επιπλέον, το Περιφερειακό Συμβούλιο όχι μόνο επανέλαβε την πρόθεσή του να κρατήσει τους εν λόγω συμβασιούχους στις θέσεις εργασίας τους, αλλά επιπροσθέτως δήλωσε ρητά τη βούλησή του για μετατροπή των συμβάσεων των εργαζομένων σε συμβάσεις αορίστου χρόνου. Βάσει και του σκεπτικού της Απόφασης γίνεται ξεκάθαρο ότι το έργο των συμβασιούχων δεν είναι πρόσκαιρο, αντιθέτως είναι κομβικό για την εύρυθμη λειτουργία της Περιφέρειας. Επιπλέον, όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό στην περίπτωση της ταυτόχρονη αποχώρησης ενός τόσο μεγάλου αριθμού προσωπικού θα προκληθούν οξύτατα προβλήματα στην λειτουργία των υπηρεσιών των Φορέων του Δημοσίου. Επιπλέον, σε μία τέτοια περίπτωση η Περιφέρεια θα κληθεί να προσλάβει προσωπικό για να καλυφτούν οι εν λόγω πάγιες και διαρκείς ανάγκες, και το οποίο θα χρειαστεί να εκπαιδευτεί και να επανακαταρτιστεί, προκαλώντας μία καθυστέρηση τουλάχιστον δύο (2) μηνών μέχρι την πλήρη ένταξή του.
Δεδομένου ότι οι ωφελούμενοι των Προγραμμάτων Κοινωφελούς Εργασίας που εργάζονται στην Περιφέρεια Κρήτης καλύπτουν διαρκείς, πάγιες και μόνιμες ανάγκες του Φορέα, χωρίς να μπορεί να καθοριστεί εκ των προτέρων το χρονικό σημείο λήξης των αναγκών αυτών,
Δεδομένου ότι η Περιφέρεια Κρήτης, όπως και οι υπόλοιποι ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού της χώρας, έχει πληγεί από την υποστελέχωση και οι επιχειρησιακές ανάγκες συνεχώς αυξάνονται,
Δεδομένου ότι σε μία πιθανή λήξη της σύμβασης θα προκληθεί ριζική ανατροπή στον οικονομικό και οικογενειακό βίο των ωφελούμενων,
Ερωτάσθε κυρία Υπουργέ,
- Πώς σκοπεύετε να δώσετε ένα τέλος στην εργασιακή επισφάλεια και την αβεβαιότητα που βιώνουν οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι, οι οποίοι καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες της Περιφέρειας;
- Πώς θα εξασφαλίσετε ότι οι εργαζόμενοι με ελαστικές μορφές απασχόλησης, όπως αυτοί της ΠΕ Λασιθίου, που καλύπτουν διαρκείς ανάγκες, δεν θα απολυθούν και θα ενταχθούν σε καθεστώς μόνιμης εργασίας;
- Ποια μέτρα προτίθεστε να λάβετε ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή και εύρυθμη λειτουργία της Περιφέρειας και των υπόλοιπων δημόσιων φορέων που απασχολούν συμβασιούχους, εάν τερματιστούν οι συμβάσεις τους;
- Ποια είναι η μέριμνα της Πολιτείας για την προστασία αυτών των εργαζομένων από την απώλεια της θέσης εργασίας τους και την επακόλουθη είσοδό τους σε καθεστώς ανεργίας και αβεβαιότητας;
- Υπάρχει η δυνατότητα η Περιφέρεια να προκηρύξει τις απαραίτητες θέσεις για την κάλυψη των πάγιων και καίριων αναγκών της, προχωρώντας σε μονιμοποίηση των εν λόγω συμβασιούχων;
