Με περισσότερους από 260 εκατομμύρια ανθρώπους, η Ινδονησία είναι η μεγαλύτερη οικονομία στη Νοτιοανατολική Ασία. Ο νεαρός πληθυσμός της χώρας – το 37% είναι κάτω των 20 ετών – είναι ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα της. Ωστόσο, το ανθρώπινο δυναμικό και η παραγωγικότητα της Ινδονησίας απειλούνται από τον αριθμό των θανάτων που σχετίζονται με το κάπνισμα.
Από το 10% των καπνιστών παγκοσμίως που ζουν στη Νοτιοανατολική Ασία, οι μισοί είναι στην Ινδονησία. Εκτιμάται ότι οι ασθένειες που σχετίζονται με το κάπνισμα σκοτώνουν σχεδόν 250.000 Ινδονήσιους κάθε χρόνο.
Πρόσφατα η Καναδή φωτορεπόρτερ Michelle Siu έκανε ευρύτερα γνωστό το θέμα, δημοσιεύοντας ένα ρεπορτάζ με τίτλο: «Marlboro Boys» στην Ινδονησία. Μια σειρά από πορτρέτα παιδιών ηλικίας ακόμη και 4 ετών που είναι ήδη εθισμένα στο τσιγάρο.
Παρά τη δημοσιότητα που πήρε η καμπάνια των μικρών καπνιστών, τα πράγματα στην Ινδονησία δεν άλλαξαν θεαματικά.
Το 76% των αρσενικών ηλικίας 15 ετών που καπνίζουν είναι το υψηλότερο ποσοστό στον κόσμο – και η επόμενη γενιά δείχνει να ακολουθεί τα βήματά τους. Επιπλέον, το 20% των παιδιών ηλικίας 13-15 ετών καπνίζει, το οποίο είναι επίσης το υψηλότερο ποσοστό στην περιοχή. Ακόμη και πριν από την ηλικία των δέκα, το 20% των παιδιών έχουν δοκιμάσει ένα τσιγάρο – και μέχρι την ηλικία των 13 είναι περίπου το 90%.
Οι στατιστικές εξηγούν γιατί η Ινδονησία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά καπνού στον κόσμο μετά την Κίνα, με 315 δισεκατομμύρια τσιγάρα ετησίως. Η χώρα εξάγει επίσης πολύ περισσότερα τσιγάρα από ό, τι εισάγει. Η βιομηχανία παράγει ετήσιες πωλήσεις άνω των 21 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με πρόβλεψη ανάπτυξης περίπου 5% ετησίως.
Ο καπνός συνεισφέρει περίπου το 10% του συνόλου των εσόδων της Ινδονησίας και απασχολεί περίπου 2,5 εκατομμύρια εργαζομένους στη γεωργία και τη μεταποίηση. Δεν είναι περίεργο ότι η χώρα σχεδιάζει να διπλασιάσει την παραγωγή καπνού μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Οι ηγέτες της αγοράς
Πέντε «παίκτες» ελέγχουν πάνω από τα τρία τέταρτα της καπνοβιομηχανίας στην Ινδονησία. Ο ηγέτης είναι η HM Sampoerna, η οποία κατέχει το 92,5% από τη Philip Morris International – η οποία επίσης παράγει τσιγάρα Marlboro. Στη συνέχεια, έρχονται μερικοί ινδονησιακοί όμιλοι: Gudang Garam και Djarum, και οι δύο από τους οποίους είναι γνωστοί για τα παραδοσιακά τσιγάρα kretek ή clove. Τέταρτη, η British American Tobacco, με την άλλη ινδονησιακή καπνοβιομηχανία Nojorono Tobacco, στην πέμπτη θέση.
Αυτές οι εταιρείες ασκούν ταυτόχρονα σημαντική πολιτική και οικονομική επιρροή στην Ινδονησία. Η κυβέρνηση συμβουλεύεται τον κλάδο σχετικά με τις προτεινόμενες αλλαγές στην πολιτική για τον καπνό, αλλά οι κανόνες, παρά τους θανάτους, δεν γίνονται αυστηρότεροι.
Η Ινδονησία είναι η μόνη χώρα στην Ασία που δεν έχει υπογράψει τη Σύμβαση-Πλαίσιο για την καταπολέμηση του καπνίσματος (FCTC) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Το πλαίσιο περιλαμβάνει περιορισμούς στον βαθμό στον οποίο οι εταιρείες καπνού μπορούν να ασκήσουν πιέσεις στις κυβερνήσεις, καθώς και οι πωλήσεις σε παιδιά αλλά και το παθητικό κάπνισμα. Αναγνωρίζει επίσης ότι η πλήρης απαγόρευση των δραστηριοτήτων μάρκετινγκ καπνού είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος μείωσης των καπνιστών από τη νεολαία.
Η ινδονησιακή κυβέρνηση πιστεύει ότι αυστηρότεροι έλεγχοι του καπνού θα μπορούσαν να βλάψουν τη βιομηχανία, εκφράζοντας ανησυχίες για τους αγρότες και τους εργαζόμενους. Είναι αλήθεια ότι η πλειονότητα των εργαζομένων στον καπνό είναι ευάλωτη και ζει σε συνθήκες φτώχειας. Την ίδια ώρα οι τέσσερις ινδονησιακοί όμιλοι καπνοβιομηχανίας έχουν κέρδη περίπου 43 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Οι εκπρόσωποι των μεγάλων καπνοβιομηχανιών βλέπουν με αισιοδοξία το μέλλον τους στην ινδονησιακή αγορά.
Στόχευση των νέων
Ενώ η πλειοψηφία των χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας – με επικεφαλής τη Σιγκαπούρη, το Μπρουνέι και την Ταϊλάνδη – σημειώνουν πρόοδο προς τους περιορισμούς της εμπορίας καπνού, η Ινδονησία παραμένει επιεικώς χαλαρή. Γι’ αυτό και η χώρα έχει κερδίσει το ψευδώνυμο, η «Disneyland της καπνοβιομηχανίας».
Τα μεμονωμένα τσιγάρα πωλούνται πολύ φτηνά, περίπου 0,07 δολάρια το καθένα. Ένα πακέτο 20 τσιγάρων Marlboro κοστίζει 1,50 δολάρια, ενώ στην Αυστραλία περίπου 20 δολάρια. Οι νόμοι της Ινδονησίας αναφέρουν ότι τα τσιγάρα μπορούν να πωλούνται και να καταναλώνονται μόνο από ενήλικες ηλικίας 18 ετών και άνω, αλλά δεν επιβάλλονται κυρώσεις στους πωλητές που τα πωλούν σε νέους.
Η Ινδονησία είναι η μόνη χώρα στην περιοχή που εξακολουθεί να επιτρέπει άμεση διαφήμιση καπνού. Για να μειωθεί η έκθεση σε παιδιά και εφήβους, η διαφήμιση περιορίζεται στην τηλεόραση και το ραδιόφωνο οκτώ ώρες την ημέρα. Όμως, οι νέοι εξακολουθούν να εκτίθενται σε διαφημίσεις, τις οποίες συναντά κανείς παντού, από τους δρόμους έως τις μουσικές συναυλίες, τις αθλητικές εκδηλώσεις και το διαδίκτυο. Υπάρχουν καταστήματα και εστιατόρια με επώνυμες διαφημίσεις καπνού παντού.
Οι εταιρείες καπνού αρνούνται ότι οι διαφημίσεις τους στοχεύουν ή προσελκύουν νέους κάτω των 18 ετών, αλλά δεν είναι πειστικές. Τα μηνύματά τους χρησιμοποιούν θέματα που είναι πολύ ελκυστικά για τους νέους, όπως το χιούμορ, η περιπέτεια, η γενναιότητα και η επιτυχία.
Η καπνοβιομηχανία ισχυρίζεται από την πλευρά της ότι παρόλα αυτά αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της κοινωνίας μέσω της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και της χορηγίας. Αλλά ακόμη και αυτές οι χορηγίες αφορούν άμεσα τους νέους. Η Sampoerna έχει αναπτύξει το δικό της εκπαιδευτικό μονοπάτι που ονομάζεται Sampoerna School System, το οποίο διανέμει υποτροφίες, υποστηρίζει μη προνομιούχα σχολεία και εκπαιδεύει καθηγητές και διευθυντές.
Η Djarum χορηγεί το Djarum Superliga Badminton και ιδρύει αθλητικές σχολές για νέους με ταλέντα. Η Gudang Garam υποστηρίζει ενεργά εκδηλώσεις και φεστιβάλ με τεχνολογικό περιεχόμενο, που στοχεύουν στους ψηφιακούς νέους, αναφέροντάς τους ως «Generation G».
Οι ηγέτες της αγοράς
Πέντε «παίκτες» ελέγχουν πάνω από τα τρία τέταρτα της καπνοβιομηχανίας στην Ινδονησία. Ο ηγέτης είναι η HM Sampoerna, η οποία κατέχει το 92,5% από τη Philip Morris International – η οποία επίσης παράγει τσιγάρα Marlboro. Στη συνέχεια, έρχονται μερικοί ινδονησιακοί όμιλοι: Gudang Garam και Djarum, και οι δύο από τους οποίους είναι γνωστοί για τα παραδοσιακά τσιγάρα kretek ή clove. Τέταρτη, η British American Tobacco, με την άλλη ινδονησιακή καπνοβιομηχανία Nojorono Tobacco, στην πέμπτη θέση.
Αυτές οι εταιρείες ασκούν ταυτόχρονα σημαντική πολιτική και οικονομική επιρροή στην Ινδονησία. Η κυβέρνηση συμβουλεύεται τον κλάδο σχετικά με τις προτεινόμενες αλλαγές στην πολιτική για τον καπνό, αλλά οι κανόνες, παρά τους θανάτους, δεν γίνονται αυστηρότεροι.
Η Ινδονησία είναι η μόνη χώρα στην Ασία που δεν έχει υπογράψει τη Σύμβαση-Πλαίσιο για την καταπολέμηση του καπνίσματος (FCTC) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Το πλαίσιο περιλαμβάνει περιορισμούς στον βαθμό στον οποίο οι εταιρείες καπνού μπορούν να ασκήσουν πιέσεις στις κυβερνήσεις, καθώς και οι πωλήσεις σε παιδιά αλλά και το παθητικό κάπνισμα. Αναγνωρίζει επίσης ότι η πλήρης απαγόρευση των δραστηριοτήτων μάρκετινγκ καπνού είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος μείωσης των καπνιστών από τη νεολαία.
Η ινδονησιακή κυβέρνηση πιστεύει ότι αυστηρότεροι έλεγχοι του καπνού θα μπορούσαν να βλάψουν τη βιομηχανία, εκφράζοντας ανησυχίες για τους αγρότες και τους εργαζόμενους. Είναι αλήθεια ότι η πλειονότητα των εργαζομένων στον καπνό είναι ευάλωτη και ζει σε συνθήκες φτώχειας. Την ίδια ώρα οι τέσσερις ινδονησιακοί όμιλοι καπνοβιομηχανίας έχουν κέρδη περίπου 43 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Οι εκπρόσωποι των μεγάλων καπνοβιομηχανιών βλέπουν με αισιοδοξία το μέλλον τους στην ινδονησιακή αγορά.
Στόχευση των νέων
Ενώ η πλειοψηφία των χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας – με επικεφαλής τη Σιγκαπούρη, το Μπρουνέι και την Ταϊλάνδη – σημειώνουν πρόοδο προς τους περιορισμούς της εμπορίας καπνού, η Ινδονησία παραμένει επιεικώς χαλαρή. Γι’ αυτό και η χώρα έχει κερδίσει το ψευδώνυμο, η «Disneyland της καπνοβιομηχανίας».
Τα μεμονωμένα τσιγάρα πωλούνται πολύ φτηνά, περίπου 0,07 δολάρια το καθένα. Ένα πακέτο 20 τσιγάρων Marlboro κοστίζει 1,50 δολάρια, ενώ στην Αυστραλία περίπου 20 δολάρια. Οι νόμοι της Ινδονησίας αναφέρουν ότι τα τσιγάρα μπορούν να πωλούνται και να καταναλώνονται μόνο από ενήλικες ηλικίας 18 ετών και άνω, αλλά δεν επιβάλλονται κυρώσεις στους πωλητές που τα πωλούν σε νέους.
Η Ινδονησία είναι η μόνη χώρα στην περιοχή που εξακολουθεί να επιτρέπει άμεση διαφήμιση καπνού. Για να μειωθεί η έκθεση σε παιδιά και εφήβους, η διαφήμιση περιορίζεται στην τηλεόραση και το ραδιόφωνο οκτώ ώρες την ημέρα. Όμως, οι νέοι εξακολουθούν να εκτίθενται σε διαφημίσεις, τις οποίες συναντά κανείς παντού, από τους δρόμους έως τις μουσικές συναυλίες, τις αθλητικές εκδηλώσεις και το διαδίκτυο. Υπάρχουν καταστήματα και εστιατόρια με επώνυμες διαφημίσεις καπνού παντού.
Οι εταιρείες καπνού αρνούνται ότι οι διαφημίσεις τους στοχεύουν ή προσελκύουν νέους κάτω των 18 ετών, αλλά δεν είναι πειστικές. Τα μηνύματά τους χρησιμοποιούν θέματα που είναι πολύ ελκυστικά για τους νέους, όπως το χιούμορ, η περιπέτεια, η γενναιότητα και η επιτυχία.
Η καπνοβιομηχανία ισχυρίζεται από την πλευρά της ότι παρόλα αυτά αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της κοινωνίας μέσω της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και της χορηγίας. Αλλά ακόμη και αυτές οι χορηγίες αφορούν άμεσα τους νέους. Η Sampoerna έχει αναπτύξει το δικό της εκπαιδευτικό μονοπάτι που ονομάζεται Sampoerna School System, το οποίο διανέμει υποτροφίες, υποστηρίζει μη προνομιούχα σχολεία και εκπαιδεύει καθηγητές και διευθυντές.
Η Djarum χορηγεί το Djarum Superliga Badminton και ιδρύει αθλητικές σχολές για νέους με ταλέντα. Η Gudang Garam υποστηρίζει ενεργά εκδηλώσεις και φεστιβάλ με τεχνολογικό περιεχόμενο, που στοχεύουν στους ψηφιακούς νέους, αναφέροντάς τους ως «Generation G».
Στη Νοτιοανατολική Ασία, η Καμπότζη, το Λάος, η Σιγκαπούρη, η Ταϊλάνδη και το Βιετνάμ έχουν απαγορεύσει σε όλες τις εταιρείες καπνού να χρησιμοποιούν τις δραστηριότητές τους της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης για να προσελκύσουν νέους καπνιστές, ενώ το Μπρουνέι τους έχει απαγορεύσει εντελώς από αυτές τις δραστηριότητες. Στην Ινδονησία αντίθετα και η κυβέρνηση εγκρίνει και μάλιστα συμμετέχει σε αυτές.
Εν ολίγοις, η Ινδονησία έχει ένα μεγάλο πρόβλημα με τον καπνό. Και όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά.
Πηγη: tvxs.gr
