Η μικρή γραφική παραλιακή πόλη της Ιεράπετρας στο νότο της Κρήτης ζει αυτές τις μέρες την αναβίωση ενός “μύθου” που αγγίζει τα όρια της Ιστορικής αλήθειας σύμφωνα με την Ιστορικό του Πανεπιστημίου της Σορβόνης και εκπρόσωπο για την Ελλάδα του «Souvenir napoleonian» Ξένης Μπαλωτή. Το πέρασμα του Βοναπάρτη από την μικρή πόλη του νότου της Κρήτης και η διαμονή του για ένα βράδυ σε ένα μικρό σπίτι κοντά στο λιμάνι που σώζεται μέχρι σήμερα αποτελεί ένα θρύλο που εδώ και 200 χρόνια παραμένει ζωντανός μέσα από τις λαϊκές ιστορίες των κατοίκων της “Κάτω Μεράς” της παλαιότερης συνοικίας που βρίσκεται δίπλα από το ενετικό κάστρο της πόλης.
Το βράδυ της Παρασκευής στο χώρο που εικάζεται ότι βρίσκεται το σπίτι του “Ναπολέοντα” ένα παλιό δίπατο κτίριο του 18ου αιώνα πραγματοποιήθηκε διάλεξη από την Ιστορικό Ξένη Μπαλωτη όπου μέσα από την παράθεση στοιχείων των στρατηγών του Ναπολέοντα στην εκστρατεία του κατά των Αιγυπτίων τον Αύγουστο του 1798 η κ Μπαλωτή περιγράφει γεγονότα που συνθέτουν το παζλ μιας διαφορετικής Ιστορικής πραγματικότητας από αυτή που μέχρι σήμερα είναι γνωστή. Σύμφωνα με την ιστορικό: Ταξιδεύοντας ο γαλλικό στόλος προς την Αίγυπτο, μετά την κατάληψη της Μάλτας, ο Βοναπάρτης αντιλήφθηκε πρώτος τον αγγλικό στόλο και «ξαφνικά, έδωσε σήμα να εγκαταλείψουμε την πορεία που ακολουθούσαμε για να κατευθυνθούμε προς την Κρήτη, γράφει ο ∆ούκας του Rovigo. Το βράδυ, όλα τα πλοία είχαν συγκεντρωθεί στην Κρήτη. Eάν ο Βοναπάρτης δεν μας είχε κατευθύνει εκεί, θα είχαμε ανεπανόρθωτα βρεθεί, το πρωί, μπροστά στον αγγλικό στόλο» καταλήγει. Οι Άγγλοι δεν εντόπισαν τον Βοναπάρτη, παραπλανήθηκαν και έτσι ο γαλλικός στρατός αποβιβάστηκε επιτυχώς στην Αίγυπτο! Την σωτήρια παρέκκλιση δεν την κατέγραψαν οι ναυτικοί χάρτες με συνέπεια, έως τώρα, το πέρασμα του Βοναπάρτη από την Κρήτη εθεωρείτο μύθος. Ωστόσο άλλο ένα στοιχείο που συνηγορεί στην μη καταγραφή των γεγονότων έως την άφιξη του στόλου στα νερά της Αιγύπτου είναι ότι η εκστρατεία κατά των Αιγυπτίων ήταν μυστική μάλιστα σύμφωνα με την κ Μπαλωτή: Αρχικά, ο προορισμός της εκστρατείας παρέμεινε μυστικός γι’αυτό οι στρατιώτες έλεγαν ότι «πάμε να απελευθερώσουμε την Αθήνα ή την Σπάρτη»!
Τον καιρό του σχεδιασμού της εκστρατείας, η Αίγυπτος ήταν οθωμανική επαρχία υπό την επικυριαρχία του σουλτάνου, έχοντας πετύχει ντε φάκτο την αυτονομία της, μετά την απόσχιση των Μαμελούκων. Στη Γαλλία, οι διανοούμενοι θεωρούσαν την Αίγυπτο ως λίκνο του δυτικού πολιτισμού και επιθυμούσαν την εξαγωγή των αρχών του Διαφωτισμού στους Αιγυπτίους. Γάλλοι έμποροι ήδη εγκατεστημένοι στον ποταμό Νείλο διαμαρτύρονταν για διωγμούς από τους Μαμελούκους, και ο Ναπολέων επιθυμούσε να βαδίσει στα χνάρια του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Σε κάθε περίπτωση η Γαλλική εκστρατεία (1798-1801) του Βοναπάρτη στη Μέση Ανατολή είχε ως στόχο να προστατέψει τα γαλλικά εμπορικά συμφέροντα, να υπονομεύσει τη βρετανική πρόσβαση στην Ινδία και τις Ανατολικές Ινδίες και να εκσυγχρονίσει την επιστημονική έρευνα στην περιοχή. Οι λόγοι αυτοί αποτέλεσαν τον πρωταρχικό σκοπό της Μεσογειακής Εκστρατείας του 1798, που περιελάμβανε επίσης μια σειρά ναυτικών συγκρούσεων, καθώς και την κατάληψη της Μάλτας που προηγήθηκε της άφιξης των Γάλλων στην Αίγυπτο. Η Κρήτη στο πέρασμα του Μέγα Ναπολέοντα στην Ανατολική Μεσόγειο δεν μπορεί παρά να έπαιξε σημαντικό ρόλο διότι τα λιμάνια του νότου όπως αυτά των Σφακίων των Καλών Λιμένων και της Ιεράπετρας αποτελούσαν σταθμούς ανεφοδιασμού ασφαλούς ελλιμενισμού λόγω έντονων καιρικών συνθηκών αλλά και νηνεμίας. Επίσης οι ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες με τους βόρειους ανέμους που επικρατούν τον Ιούλιο και τον Αύγουστο στην Κρήτη μπορούσαν να φουσκώσουν τα πανιά της Αρμάδας του Μέγα Ναπολέοντα και με ταχύτητα οι γαλέρες να φτάσουν στην Αίγυπτο και τη Μέση Ανατολή.
Η ιστορία όπως αποδεικνύεται κάνει κύκλους και με διαφορετικό τρόπο φέρνει στην επικαιρότητα γεγονότα αλλά και τόπους. Τον περασμένο Ιούνιο η Γαλλική TOTAL σε συνεργασία με την EXON MOBIL υπέγραψαν συμφωνία με την Ελληνική Κυβέρνηση προκειμένου να προχωρήσει η εξόρυξη των κοιτασμάτων φυσικού αερίου που βρίσκονται νότια της Κρήτης. Η παρουσία της Γαλλίας στην Κρήτη αλλά και γενικότερα στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο αναμένεται να γίνει εντονότερη αλλά και πιο ουσιαστική σε πολλά επίπεδα όπως αυτό της Άμυνας και της ασφάλειας κάτι που σε κάθε περίπτωση είναι θεμιτό και εμείς οι Έλληνες προσδοκούμε πολλά από αυτή την εξέλιξη. Τα σχέδια του Ναπολέοντα για την επικράτηση του “Διαφωτισμού” στην Ανατολική Μεσόγειο παραμένουν επίκαιρα και σήμερα βέβαια οι ρόλοι που η ιστορία επιφύλαξε για κάποιους λαούς άλλαξαν ωστόσο η σημερινή Γαλλία του Μακρόν καλείται να παίξει τον ρόλο του εγγυητή της ασφάλειας και της Ειρήνης στην Ανατολική Μεσόγειο….Θα το πράξει?
